پلیمر (به انگلیسی:
polymer) مادهای شامل مولکولهای بزرگی است که از به هم پیوستن واحدهای کوچک
تکرار شونده که تکپار یا مونومر نامیده میشود، ساخته شده است.
افزودنیهای
پلیمر یک نوع از افزودنیهای شیمیایی بتن میباشند، این مواد برای
تصحیح خواص فرآوردههای پلیمری به کار میرود.این مواد عبارتند از:
نرم کنندهها: نرمکنندهها
(به انگلیسی: plasticizer) افزودنیهایی هستند
که انعطاف پذیری مادهای را که به آن افزوده میشود را افزایش میدهد. این
مواد علاوه بر صنعت پلیمر
در
بتون و
سیمان
نیز
کاربرد دارد. نرم کنندههای پلاستیکها معمولاً از دستهٔ فتالاتها هستند که انعطاف پذیری
و دوام پلاستیک را افزایش میدهند. عملکرد این مواد به این صورت است که با
قرار گرفتن بین مولکولهای مواد پلیمری فضاهای خالی را افزایش داده وموجب
پایین آمدن دمای
ذوب کریستالی (به انگلیسی: glass transition temperature) و در نتیجه نرم تر شدن پلیمر میشود.
پایدار کنندهها
رنگدانهها: رنگدانهها
(به انگلیسی: pigment) موادی
هستند که برای رنگ کردن و دادن خاصیت رنگی به پلیمر استفاده میشود و شامل رنگدانههای
آلی و معدنی میشود.
رنگدانههای معدنی (به انگلیسی: Inorganic pigments): رنگدانههای غیرآلی، نمکهای فلزی
و اکسیدها هستند. این عوامل رنگ زا میتوانند یک لایه از یک جسم پلاستیکی را
با رفتار قابل پیش بینی رنگی کنند. اکثر این عوامل رنگ زا دارای ذراتی با
ابعاد میانگین بین ۰/۲
تا ۱/۰
میکرون هستند. تولید کنندگان، رنگهای مرغوب را با زدودن ذرات بالاتر از ۵ میکرون، تولید میکنند. رنگدانههای
غیرآلی به جز چند استثناء، مواد خام ارزان قیمت هستند که. به خاطر دوام
نسبتاً پایین این رنگها، این رنگدانهها همیشه بهترین کیفیت را ندارند.
رنگدانههای آلی (به انگلیسی: organic pigments) : رنگدانههای آلی، گسترهٔ وسیعی از لحاظ پیچیدگی ساختاری دارند.
که ساختار این مواد میتواند به سادگی کربن سیاه و
یا به پیچیدگی ساختار چهارتایی رنگدانههای فتالوسیانین (به
انگلیسی: phthalocyanine) باشد. استفاده از رنگدانههای آلی
در آلیاژها و آمیختههای پلیمری به سرعت در حال افزایش است که این افزایش
نتیجهای از دیدگاه کاهش مصرف فلزات سنگین است.به طورنمونه، دوام رنگدانههای
آلی ۱۰ - ۲۰ بار بیشتر از رنگهای غیرآلی مورد مقایسهاست و این به
خاطر این است که رنگهای آلی ذرات کوچکتری نسبت به رنگهای غیرآلی دارند.
ه یا قطعه گرفته شده است.
دسته بندی بسپارها
بسپارها
به دو دسته بسپارهای طبیعی و بسپارهای مصنوعی تقسیم میشوند. البته بسپارها را به روشهای مختلف دیگری نیز
دسته بندی نیز میکنند. دسته بندی زیر بر اساس ساختار بسپار انجام شده است.
بسپارها
از نظر اثر پذیری در برابر حرارت به دو دسته گرمانرمها (ترموپلاستیکها ) و گرماسختها (ترموستها ) تقسیم میشوند. گرمانرم ها،
پلیمرهایی هستند که در اثر گرم کردن ذوب میشوند در حالی که گرماسخت ها، بسپارهایی
هستند که در اثر گرما ذوب نمیشوند بلکه در دماهای بسیار بالا به صورت برگشت
ناپذیری تجزیه میشوند. بسپارها
دارای خواص ویسکو الاستیک است ومنشا این پدیده گره خوردگی زنجیرهها در هم است.
افزودنیهای پلیمر
افزودنیهای
پلیمر یک نوع از افزودنیهای شیمیایی بتن میباشند، این مواد برای
تصحیح خواص فرآوردههای پلیمری به کار میرود.این مواد عبارتند از:
نرم کنندهها: نرمکنندهها
(به انگلیسی: plasticizer) افزودنیهایی هستند
که انعطاف پذیری مادهای را که به آن افزوده میشود را افزایش میدهد. این
مواد علاوه بر صنعت پلیمر در
بتون و
سیمان نیز
کاربرد دارد. نرم کنندههای پلاستیکها معمولاً از دستهٔ فتالاتها هستند که انعطاف پذیری و
دوام پلاستیک را افزایش میدهند. عملکرد این مواد به این صورت است که با قرار
گرفتن بین مولکولهای مواد پلیمری فضاهای خالی را افزایش داده وموجب پایین
آمدن دمای
ذوب کریستالی (به انگلیسی: glass transition temperature) و در نتیجه نرم تر شدن پلیمر میشود.
پایدار کنندهها
رنگدانهها: رنگدانهها
(به انگلیسی: pigment) موادی
هستند که برای رنگ کردن و دادن خاصیت رنگی به پلیمر استفاده میشود و شامل
رنگدانههای آلی و معدنی میشود.
رنگدانههای معدنی (به انگلیسی: Inorganic pigments): رنگدانههای غیرآلی، نمکهای فلزی
و اکسیدها هستند. این عوامل رنگ زا میتوانند یک لایه از یک جسم پلاستیکی را
با رفتار قابل پیش بینی رنگی کنند. اکثر این عوامل رنگ زا دارای ذراتی با
ابعاد میانگین بین ۰/۲
تا ۱/۰
میکرون هستند. تولید کنندگان، رنگهای مرغوب را با زدودن ذرات بالاتر از ۵ میکرون، تولید میکنند. رنگدانههای
غیرآلی به جز چند استثناء، مواد خام ارزان قیمت هستند که. به خاطر دوام
نسبتاً پایین این رنگها، این رنگدانهها همیشه بهترین کیفیت را ندارند.
رنگدانههای آلی (به انگلیسی: organic pigments) : رنگدانههای آلی، گسترهٔ وسیعی از لحاظ پیچیدگی ساختاری دارند.
که ساختار این مواد میتواند به سادگی کربن سیاه و
یا به پیچیدگی ساختار چهارتایی رنگدانههای فتالوسیانین (به
انگلیسی: phthalocyanine) باشد. استفاده از رنگدانههای آلی
در آلیاژها و آمیختههای پلیمری به سرعت در حال افزایش است که این افزایش
نتیجهای از دیدگاه کاهش مصرف فلزات سنگین است.به طورنمونه، دوام رنگدانههای
آلی ۱۰ - ۲۰ بار بیشتر از رنگهای غیرآلی مورد مقایسهاست و این به
خاطر این است که رنگهای آلی ذرات کوچکتری نسبت به رنگهای غیرآلی دارند.
در این میان
مناسبترین ماده ای که برای روسازی راه به کار میرود، آسفالت است. زیرا از مواد
دیگری ارزانتر است، در برابر تغییرات شرایط جوی پایدار میباشد، خاصیت ارتجاعی
دارد، به فراوانی و در همه جا در دسترس است و میتوان آن را (با اصلاحات لازم) در
هر آب و هوایی به کار برد.
تا چندین دهه قبل آسفالت به صورت
معمول خود (مخلوطی از قیر و سنگدانه) به کار میرفت. ولی امروزه مهندسان بنا به
دلایل زیر سعی در بهبود خواص آسفالت دارند:
آسفالت با مشکلاتی نظیر ترک خوردن،
شیار شیار شدند
(Rutting) فرسوده شده بر اثر
نمکها، جمع شدن بر اثر گرما یا شکننده شدن بر اثر سرما و ... روبروست.
توجه به ایمنی و راحتی جاده ها از
مهمترین اصول راهسازی مدرن است. مثلا سطح جاده باید طوری باشد که اصطکاک لازم را
ایجاد کرده از لیز خوردن اتومیبلها جلوگیری نماید. همچنین صدای ناهنجار ایجاد
ننماید. یعنی دارای سطحی هموار باشد نیز از جمع شدن آب روی جاده جلوگیری شود.
طراحان و مهندسان در پی یافتن
روشها و مواد مناسبی برای اصلاح آسفالت هستند. از جمله مهمترین موادی که تا کنون
برای این منظور به کار رفته اند و نتایج بسیار رضایت بخشی به همراه داشته اند.
پلیمرها میباشند.
دو کاربرد عمده پلیمر در بهبود
خواص آسفالت عبارتند از:
1- استفاده از پلیمر برای اصلح خواص
قیر.
2- استفاده از شبکه های (Mesh) پلیمری برای تسلیح آسفالت.